ฝนราชการ : ปรากฏการณ์ธรรมชาติหรือความซวย ?

ทำไมฝนชอบตกตอนเลิกงาน?

ฝนตกตอนเลิกงานเป็นปัญหาที่หลายคนน่าจะเคยเจอ บางครั้งก็ตกหนักจนทำให้รถติด น้ำท่วม กว่าจะถึงบ้านก็มืดค่ำ หลายคนสงสัยว่าทำไมฝนถึงชอบตกตอนเย็นทุกวัน จริงๆ แล้วมันมีเหตุผลทางวิทยาศาสตร์อยู่นะ .

ฝนเกิดจากพื้นน้ำบนโลกได้รับความร้อนจากดวงอาทิตย์ ไอน้ำในน้ำก็จะระเหยขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศ เมื่อไอน้ำลอยสูงขึ้นไปจะเย็นตัวลงจนกลายเป็นเมฆ เมื่อเมฆมีขนาดใหญ่ และหนาแน่นเพียงพอ ไอน้ำในเมฆก็จะกลั่นตัวกลายเป็นหยดน้ำตกลงสู่พื้นดินเป็นฝน .

ฝนที่ตกตอนเย็นมีชื่อเรียกว่า Convective rain หรือฝนแบบที่เกิดจากกลุ่มอากาศร้อนลอยตัวสูงขึ้นไปรวมตัวกันเป็นก้อนเมฆจนถึงจุดที่ไอน้ำกลั่นตัว แล้วตกลงมาเป็นฝนนั่นเอง โดยฝนประเภทนี้จะเป็นฝนแบบโปรยปราย หรือบางทีก็ตกหนักเลย แต่ว่าตกแค่แป๊บเดียว .

สาเหตุที่ฝนชอบตกตอนเย็นก็มาจากอุณหภูมิความร้อนนี่แหละ ที่เราเรียกว่า โดมความร้อนหรือเกาะความร้อนในเมือง (Urban Heat Island) หมายถึงพื้นที่ที่มีอุณหภูมิสูงกว่าที่อื่น ๆ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นเมืองใหญ่ อย่างกทม. ที่มีการปล่อยความร้อนออกมาสูงมาก ทั้งรถยนต์ที่วิ่งกันขวักไขว่, ความร้อนจากเครื่องใช้ไฟฟ้า, การก่อสร้าง, การเปิดแอร์ และยังมีตึกสูงที่อมความร้อนจากแดดไว้ด้วย ทั้งหมดนี้เลยเป็นปัจจัย ที่ทำให้บริเวณในเมืองมีอุณหภูมิที่ร้อนกว่าพื้นที่ปกตินอกเมือง .

และพอช่วงเวลาตอนเย็น ๆ อุณหภูมิจากสิ่งต่าง ๆ ก็จะค่อย ๆ ลดลง รวมทั้งจากดวงอาทิตย์ด้วย ทำให้ความร้อนที่สะสมมาตลอดทั้งวัน ตั้งแต่เช้าถึงบ่ายระเหยเป็นไอขึ้นไปกระทบอากาศเย็นเหนือเกาะความร้อน จนเกิดฝนตกในช่วงเวลาตอนเย็น ๆ ที่ตรงกับเวลาเราเลิกงานพอดี จนเค้าเรียกว่า “ฝนราชการ” เพราะชอบมาตกเวลางานราชการเลิกพอดี .

ฝนตกตอนเลิกงานเป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นได้บ่อยในบริเวณเมืองใหญ่ที่มีโดมความร้อน เกิดจากอุณหภูมิความร้อนที่สะสมมาตลอดทั้งวัน ทำให้ไอน้ำในอากาศระเหยเป็นฝนตอนเย็นๆ ตรงกับเวลาเราเลิกงานพอดี เราสามารถช่วยลดการเกิดฝนตอนเลิกงานได้ด้วยการลดการปล่อยความร้อนในชีวิตประจำวัน เช่น การใช้พลังงานอย่างประหยัด การลดการใช้รถยนต์ เป็นต้น .